Η ατομική συμβουλευτική ή ψυχοθεραπεία αναφέρεται στη διαδικασία κατά την οποία ένα άτομο συνεργάζεται με έναν εκπαιδευμένο ειδικό ψυχικής υγείας για να αντιμετωπίσει και να επεξεργαστεί προβλήματα που σχετίζονται με την ψυχική του υγεία, τις σχέσεις του, τα συναισθήματα, τις σκέψεις ή τις συμπεριφορές του.
Συνήθως αφορά μια σειρά από εβδομαδιαίες συνεδρίες χωρίς όμως να μπορεί να προσδιοριστεί εκ των προτέρων η συνολική διάρκεια ολοκλήρωσης αυτών. Ενώ δεν είναι ευδιάκριτα τα όρια μεταξύ συμβουλευτικής και ψυχοθεραπείας, θα μπορούσε να πει κανείς πως στην συμβουλευτική δουλεύονται ζητήματα πιο πρακτικά που απαιτούν άμεση παρέμβαση και λύση και η διάρκειά της συνήθως είναι μικρότερη. Η ψυχοθεραπεία αφορά περισσότερο την διερεύνηση και επεξεργασία βιωμάτων στο παρελθόν του ατόμου τα οποία στο τώρα επηρεάζουν τις σχέσεις καθώς και τον τρόπο που σκέφτεται, αισθάνεται και πράττει.
Τόσο στην συμβουλευτική όσο και στην ψυχοθεραπεία υπάρχουν διάφορες 'προσεγγίσεις' όπως η συστημική που αποτελεί την δική μου επιλογή και εξειδίκευση. Η συστημική είναι μια θεραπευτική προσέγγιση που βασίζεται στην ιδέα ότι τα άτομα δεν μπορούν να κατανοηθούν απομονωμένα από το συστημικό τους περιβάλλον. Αντί αυτού, χρειάζεται να εξετάζονται μέσα στο πλαίσιο των οικογενειακών, κοινωνικών και πολιτιστικών συστημάτων στα οποία εντάσσονται.
Ας δούμε μερικά βασικά χαρακτηριστικά και στοιχεία της συστημικής προσέγγισης:
Ολιστική Προσέγγιση: Το άτομο αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου συστήματος (οικογένεια, εργασία, κοινωνία κλπ.) . Η αλλαγή σε ένα μέρος του συστήματος (μιας συμπεριφοράς του ατόμου) μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές σε άλλα τμήματα του (στα άλλα μέλη π.χ. της οικογένειας).
Αλληλεπίδραση: Ιδιαίτερης σημασίας είναι ο τρόπος με τον οποίο τα άτομα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και πώς αυτές οι αλληλεπιδράσεις επηρεάζουν το συνολικό σύστημα.
Πολυεπίπεδες Αναλύσεις: Ενώ η συστημική θεραπεία ξεκίνησε ως οικογενειακή θεραπεία, έχει επεκταθεί για να περιλαμβάνει την ανάλυση πολλαπλών επιπέδων συστημάτων, όπως το άτομο, την οικογένεια, την κοινότητα και την κοινωνία.
Στόχος Αλλαγής: Ενώ οι συστημικοί θεραπευτές προσπαθούν να κατανοήσουν το πώς λειτουργούν τα συστήματα, ο τελικός τους στόχος είναι να βοηθήσουν τα άτομα και τα συστήματα να πραγματοποιήσουν θετικές αλλαγές.
Ακόμη και όταν η συστημική προσέγγιση χρησιμοποιείται για την ατομική συμβουλευτική, ο θεραπευτής θα λάβει υπόψη τον τρόπο με τον οποίο τα μεγαλύτερα συστήματα (όπως η οικογένεια κ.α.) επηρεάζουν το άτομο και το πώς το άτομο αλληλεπιδρά με αυτά.
Για μια πιο αναλυτική περιγραφή του τι μπορεί να προσφέρει η ψυχοθεραπεία, μπορείτε να διαβάσετε το παρακάτω άρθρο.